Negatywna opinia wierzycieli o opłacie za umorzenie postępowania egzekucyjnego

Trwają zaawansowane prace legislacyjne nad rządowymi projektami ustawy o komornikach sądowych oraz ustawy o kosztach komorniczych, które w ubiegłym tygodniu zostały przyjęte przez sejmową podkomisję nadzwyczajną, powołaną do ich rozpatrzenia. W trakcie prac pojawiły się zmiany, które środowisko wierzycieli zrzeszonych w Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych ocenia negatywnie.

Podczas posiedzenia podkomisji w dniu 11 października br. przyjęto poprawkę do art. 29 projektu ustawy o kosztach komorniczych, dotyczącego nowego rozwiązania – opłaty pobieranej w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego. Jej istotą jest nałożenie na wierzyciela nowej daniny – opłaty, którą wierzyciel miałby ponosić, gdy postępowanie egzekucyjne zostało umorzone jako bezskuteczne. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z innych przyczyn niż wniosek wierzyciela lub jego bezczynność (a więc właśnie np. w przypadku bezskuteczności egzekucji), komornik miałby pobierać od wierzyciela opłatę w wysokości 150 zł, pomniejszoną o sumę opłat egzekucyjnych ściągniętych i obciążających dłużnika. Zwolnione z opłaty miałyby być jedynie osoby fizyczne,  dochodzące roszczeń pracowniczych lub odszkodowawczych.

Jak wskazuje się w uzasadnieniu projektu ustawy, regulacja dotycząca opłaty od postępowań umorzonych na wniosek wierzyciela lub z powodu jego bezczynności zapobiegać ma działaniom wierzycieli, którzy często „składali wnioski o wszczęcie egzekucji w celu szykanowania dłużnika i generowania dodatkowych kosztów”. Jednocześnie nieznane jest uzasadnienie wprowadzenia opłaty w wysokości 150 zł z powodu umorzenia egzekucji z innych przyczyn, gdyż to rozwiązanie zostało zaproponowane (a w dalszej kolejności przyjęte) bezpośrednio na ostatnim posiedzeniu sejmowej podkomisji.

– Środowisko wierzycielskie, reprezentowane przez KPF, w sposób zdecydowanie krytyczny ocenia powyższe propozycje. Należy wskazać, że wierzyciel, który nie tylko nie może zaspokoić swojego roszczenia, ale także poniósł koszty opłat sądowych, często również koszty zastępstwa procesowego i zaliczek komorniczych, będzie dodatkowo obciążany kolejną opłatą – wskazuje mec. Marcin Czugan, Wiceprezes Zarządu KPF.

Należy ponadto zauważyć, że katalog przyczyn złożenia przez wierzyciela wniosku o umorzenie egzekucji jest na tyle szeroki, że trudno znaleźć uzasadnienie dla przerzucenia ciężaru odpowiedzialności finansowej za taką decyzję na wierzyciela.

Obciążanie wszystkich wierzycieli, niezależnie czy dużych, czy małych firm opłatą w wysokości 150 zł w razie umorzenia egzekucji z powodu jej bezskuteczności, jest wprost przerzuceniem na nich skutków finansowych nieskutecznego postępowania egzekucyjnego. Taką sytuację należy uznać za naruszającą prawa wierzycieli. Z drugiej strony wskazać należy, że ustawa zawiera inne przepisy, które miałyby zapobiec wszczynaniu oczywiście niecelowych postępowań egzekucyjnych. To projektowany art. 30 projektu ustawy, zgodnie z którym, w takim przypadku komornik będzie obciążał wierzyciela opłatą w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia.

Jednoznacznie negatywnie należy przy tym ocenić propozycję art. 52 projektu ustawy o kosztach komorniczych, tj. obciążanie stron postępowania egzekucyjnego wskazanymi opłatami już w odniesieniu do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy.

– Rozwiązanie to będzie powodować nieuzasadnione pokrzywdzenie zarówno dłużników, jak i wierzycieli poprzez obciążanie ich kosztami postępowania, których w momencie wszczynania postępowania egzekucyjnego nie mogli przewidzieć – zakończył mec. Czugan.

***