Środowisko regulacyjne działalności platform crowdfundingowych można polepszyć

Możliwe jest mitygowanie ryzyka kwalifikacji aktywności osób fizycznych, udzielających pożyczek innym osobom fizycznym za pośrednictwem platform peer-to-peer, jako działalności gospodarczej. W tym kierunku podążają propozycje legislacyjne dotyczące działalności platform crowdfundingowych, wypracowane przez dedykowany zespół roboczy powołany przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych.

W ramach działalności w Podgrupie roboczej KNF ds. Crowdfundingu i Pożyczek Społecznościowych, eksperci Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych zostali poproszeni o przedstawienie propozycji legislacyjnej, stanowiącej rozwiązanie kwestii traktowania stron (osób fizycznych) umowy o pożyczkę zawieranej za pośrednictwem serwisu internetowego. Chodziło o rozwiązanie porządkujące rynek pod kątem zgodności z obowiązującym prawem, ale nie powodujące zahamowania jego rozwoju.

W trakcie prac okazało się, że zmiana ustawy o kredycie konsumenckim, polegająca na wyłączeniu osób fizycznych udzielających pożyczek innym osobom fizycznym poprzez platformy peer-to-peer, z zakresu pojęcia „przedsiębiorcy” mogłaby być niezgodna z dyrektywą 2008/48/WE w sprawie umów o kredyt konsumencki, dlatego zespół ograniczył swe propozycje do dwóch opisanych poniżej.

Pierwszy z postulatów KPF w zakresie propozycji legislacyjnych regulacji pożyczek społecznościowych to propozycja zmiany zapisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, polegająca na wyłączeniu z zakresu pojęcia „działalność gospodarcza” udzielania przez osoby fizyczne pożyczek pieniężnych do kwoty 200 tys. zł innym osobom fizycznym poprzez platformy peer-to-peer.

– Uzasadnienie dla takiej kwoty limitu stanowi fakt, że odpowiada ona wysokością minimalnej kwocie kapitału zakładowego dla instytucji pożyczkowej – wyjaśnia Marcin Czugan, Wiceprezes Zarządu Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych. – Skoro bowiem ustawodawca uznał tę kwotę za uzasadnioną barierę wejścia na rynek profesjonalnych pożyczek, to inwestowanie kapitału poniżej tego progu powinno być dopuszczalne bez konieczności profesjonalizacji – oczywiście pod warunkiem, że odbywa się za pośrednictwem profesjonalnego pośrednika, czyli platformy peer-to-peer.

Kolejna z proponowanych przez KPF zmian dotyczy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i polega na wyłączeniu dochodów uzyskiwanych z udzielania pożyczek o charakterze społecznościowym z zakresu dochodów uznawanych za pochodzące z działalności gospodarczej. W interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów oraz w orzeczeniach sądów administracyjnych podkreśla się bowiem, że ustawa ta zawiera autonomiczną definicję „działalności gospodarczej”, tj. niezależną od definicji zawartych w innych ustawach. Zdaniem KPF, by w pełni zrealizować zakładany cel, zmiany w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych są więc niezbędne.

Eksperci z KPF wskazali dodatkowo, że istotnym elementem pozaustawowej regulacji platform peer-to-peer crowdfundingu dłużnego powinny być rynkowe Zasady Dobrych Praktyk. Będąc narzędziem budowania wizerunku branży i bezpieczeństwa uczestników tego rynku, stanowią one bowiem istotną wartość w ujednolicaniu praktyk biznesowych całego rynku. KPF, stawiając swoje wieloletnie doświadczenie w tworzeniu Zasad Dobrych Praktyk (obecnie Zasady Dobrych Praktyk KPF składają się z 6 ksiąg, odpowiednio dla: sprzedawców produktów kredytowych, firm windykacyjnych, biur informacji gospodarczej, funduszy hipotecznych, pośredników finansowych), zobowiązuje się tym samym do stworzenia takiego dokumentu i zaproszenia do jego przyjęcia wszystkich podmiotów działających na tym dynamicznie rozwijającym się rynku.

***